مدیریت ریسک چیست؟ انواع ریسک و مدیریت آنها
از مهم‌ترین مهارت‌هایی که شما به عنوان یک مدیر صندوق و یا یک شخص سرمایه‌گذار باید به آن مسلط باشید، انواع مدیریت ریسک است. این مهارت سبب می‌شود تا با تحلیل‌های گوناگون بتوانید از میزان ریسک اقدامات خود کم کنید و سوددهی خود را تا میزانی قابل توجه قطعی نمایید. از آنجایی که این مبحث بسیار گسترده است تصمیم گرفتیم ادامه‌ی این مطالب را به مدیریت ریسک و انواع آن اختصاص دهیم. پس اگر می خواهید بدانید که مدیریت ریسک چیست و به طور کامل با مدیریت سرمایه‌گذاری و ریسک آشنا شوید با ما همراه باشید.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید مدیریت سرمایه چیست را مطالعه کنید.
ریسک چیست؟
ریسک در لغت به معنای احتمال به وجود آمدن آسیب یا خطری است که ممکن است بعد از گرفتن یک تصمیم اتفاق بیافتد. جدا از مباحث مربوط به سرمایه‌گذاری، در زندگی روزمره نیز این مفهوم با زندگی ما عجین شده است. اما این احتمال وقتی که در تصمیمات مالی شما در بازارهای مختلف باشد، ممکن است به ناگهان تمام سرمایه شما را نابود نماید، به همین دلیل است که مدیریت آن اهمیت زیادی دارد.
انواع ریسک
برای اینکه بتوانید به درستی به مدیریت سرمایه‌گذاری و ریسک مسلط شوید، باید انواع ریسک‌های موجود در بازارهای مالی را شناسایی کرده و برای جلوگیری از هر کدام پلن‌های معینی را در نظر بگیرید. از انواع این ریسک‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ریسک بازار
اولین ریسک را باید به یک ویژگی ذاتی بازار یعنی نوسان بازار اختصاص دهیم. همگی بر این باوریم که نوسان جزئی جدا ناشدنی از بازار است که عوامل مختلفی همچون اخبار سیاسی، تغییر سیاست‌های پولی بانک مرکزی، افزایش یا کاهش نرخ ارز و... در به وجود آمدن آن نقش دارند. عموما نوسانات باعث می شوند تا تعادل در بازار از بین برود، در این شرایط رفتار سرمایه گذاران و مدیرهای صندوق‌های مالی تغییر می‌کند، تا جایی که دولت ورود کرده و با تغییر سیاست تعادل را به بازار باز می‌گرداند.
ریسک نقدشوندگی
اگر همین الان بخواهید تمامی سرمایه خود را به پول نقد تبدیل کنید، چه قدر طول می‌کشد؟ آیا این کار آسان است یا به سختی انجام می‌شود؟ اصلا این امکان وجود دارد یا خیر؟ این سوال‌ها به همراه جواب آن می تواند مفهوم ریسک نقدشوندگی را به سادگی توضیح دهد. اساسا سرمایه‌گذاری مناسب است که شما بتوانید به سادگی سهام خود را به قیمت مناسب بفروشید.
ریسک اعتبار
یکی دیگر از ریسک هایی که در بحث مدیریت ریسک و انواع آن باید با آن آشنا شویم، ریسک اعتباری است. این ریسک هنگامی به وجود می‌آید که تصمیم می‌گیرید برای سرمایه‌گذاری از یک نهاد یا شخص پول قرض بگیرید. در این هنگام احتمال اینکه سرمایه‌گذاری شما با مشکل موجه شود و سهام خریداری شده دچار افت قیمت شود را ریسک اعتباری می‌گویند.
ریسک عملیاتی
عدم مدیریت مالی یا پیش آمدن اتفاقات غیر ارادی چون کلاهبرداری، ریسک عملیاتی را می‌سازد. این ریسک عمدتا به دلیل سوء مدیریت یا استراتژی نامناسب سرمایه گذار به وجود می‌آید.
ریسک نرخ سود
برای درک مفهوم این ریسک تصور کنید که در هنگامی که درحال سرمایه‌گذاری بودید نرخ سود بانکی 18 درصد بوده است و شما با یک تصمیم درست پول خود را در جایی سرمایه‌گذاری کردید که نرخ سود آن 22 درصد است. حال بانک مرکزی تصمیم گرفته است که نرخ سود خود را به 24 درصد افزایش دهد، این مورد باعث می شود که دیگر سرمایه‌گذاری شما ارزشی نداشته باشد، زیرا از سود شما از سود بانک کمتر است. احتمال رخ دادن این اتفاق را ریسک نرخ سود می‌نامند.
ارزیابی میزان ریسک
یکی از موارد مهمی که قبل از ورود به بازارهای مالی باید با آن آشنا شوید، چگونگی ارزیابی یا اندازه‌گیری میزان ریسک است. هرچند که هیچ‌گاه به طور دقیق نمی‌توانیم میزان ریسک موجود در یک بازار را اندازه‌گیری کنیم اما میزان حدودی آن نیز می تواند راهگشا باشد. برای این کار معیارهای زیادی وجود دارد که از آن ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
- نسبت شارپ
- انحراف معیار
- بتا
- CVaR
- VaR
- ضریب تعیین
تمامی معیارهای بالا یک روش آماری محسوب می‌شوند که تسلط به هرکدام می‌تواند در بازارهای سرمایه‌گذاری مختلف شما را یاری دهد.
مدیریت ریسک چیست؟
حال که با مفهوم ریسک و انواع آن آشنا شدید می‌توانیم به مطالب مربوط به مدیریت ریسک بپردازیم. مدیریت ریسک در بازارهای مالی پنج فرآیند را در برمی‌گیرد. این فرآیندها عبارت اند از:
- تعیین کردن اهداف: در مرحله اول باید به طور مشخصی هدف خود را از سرمایه‌گذاری و میزان ریسک پذیری‌تان را تعیین نمایید. عموما افراد از لحاظ ریسک پذیری به سه گروه ریسک پذیر، ریسک گریز و خنثی تقسیم می شوند. در این بین گروه اول اهداف بلند پروازانه‌‌‌ای را در نظر می‌گیرند و گروه سوم نیز عموما اهداف کم ریسک با حاشیه سود کمتر اما مطمئن‌تری را انتخاب می‌نمایند.
- تشخیص انواع ریسک: در مرحله دوم باید تمامی ریسک‌هایی که ممکن است در روند سرمایه‌گذاری با آن روبه‌رو شوید را پیشبینی کنید. این ریسک‌ها می‌توانند به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر دارایی و سهام شما تاثیر بگذارند.
- تخمین میزان ریسک: بعد از تعیین ریسک ها باید آن ها را برحسب میزانی که اثر گذاری دارند، مرتب کنید.
- تعریف واکنش: حال که ریسک‌ها و میزان اثرگذاری آنها شناسایی شد وقت آن رسیده است که واکنش های خود را در برابر وقوع هر کدام تعریف کنید تا در هنگام رخ دادن آنها آمادگی لازم را داشته باشید.
- نظارت: در مرحله آخر باید همواره بر روی برنامه خود نظارت کنید و به گونه ای هوشیار باشید که بتوانید تمامی اخبار و اطلاعات را در کمترین زمان تحلیل و براساس آن اقدام نمایید.
روش‌های مدیریت ریسک در بازارهای مالی
روش‌های متفاوتی وجود دارد که می‌تواند باعث شود تا ریسک‌های موجود در بازار را بتوانید به راحتی مدیریت کنید. از این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنوع سهام
جمله معروفی که می‌گوید تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد قرار نده، می تواند یکی از مهم‌ترین نکات موجود در مدیریت ریسک را به ما یاد بدهد زیرا یکی از انواع روش های مدیریت ریسک ایجاد تنوع در پرتفوی است. ایجاد تنوع باعث می‌شود تا رکود نتواند در روند سرمایه‌گذاری شما فاجعه بسازد و سرمایه شما را از بین ببرد.
صندوق های سرمایه‌گذاری
یکی دیگر از روش ها که می تواند به کمک افرادی بیاید که قدرت ریسک پذیری کمی دارند، استفاده از صندوق های سرمایه‌گذاری است. این صندوق‌ها که نقش یک نوع واسطه مالی را بازی می‌کنند می توانند با جمع آوری سرمایه اشخاص مختلف و با کمک یک تیم تحلیل، به سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف بپردازد. برای خرید این صندوق های سرمایه گذاری میتوانید از شرکت سبدگردانی داناک مشاوره بگیرید.
سرمایه‌گذاری بلند مدت
یکی دیگر از روش‌هایی که به مدیریت ریسک می‌انجامد، سرمایه‌گذاری بلند مدت است. در این سرمایه‌گذاری تحلیل درست، صبر و احساسی نشدن در فرآیند سرمایه‌گذاری کلید موفقیت است به طوری که می‌تواند در دراز مدت یک سود مناسب به شما هدیه بدهد.
تعیین حداکثر میزان ضرر
قبل از اقدام به هرکاری باید یک حد معینی برای میزان ضرری که میتوانید بپردازید تعیین کنید و برحسب آن ریسک کرده و اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. این روش سبب می‌شود تا از ضررهای هنگفت جلوگیری شود.
مزایای مدیریت سرمایه گذاری و ریسک
با مدیریت ریسک میتوانید، در بازارها به صورت حساب شده سرمایه‌گذاری کرده و سود قابل توجهی کسب نمایید. همچنین اگر برنامه‌ای معین برای سرمایه خود داشته باشید جریانات سیاسی یا احساسی مختلف در بازار نمی‌تواند شما را وادار به تصمیم‌گیری غیر منطقی کند زیرا قبل از هر اقدامی تمامی مشکلات آن را سنجیده و برای آن راه حلی به خصوص در نظر گرفته‌اید.
جمع بندی
اتفاقات قابل پیشبینی و غیرقابل پیشبینی زیادی وجود دارند که می‌توانند روند سرمایه گذاری شما را تحت تاثیر قرار بدهند. ما در این مقاله سعی کردیم تا انواع مدیریت ریسک و نکات مربوط به آن را ارائه دهیم تا بتوانید اکثر مشکلات پیش‌روی خود را پیشبینی کرده و برای کمتر کردن آنها چاره‌اندیشی کنید.
